Το γεγονός ότι η πλούσια σε φρούτα και λαχανικά ισορροπημένη διατροφή, μειώνει το ενδεχόμενο εμφάνισης χρόνιων εκφυλιστικών νοσημάτων, οφείλεται σε σημαντικό ποσοστό στα αντιοξειδωτικά στοιχεία που εμπεριέχει. Άλλα από αυτά έχουν πρωταγωνιστήσει σε εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες (όπως η βιταμίνη Ε, η βιταμίνη C , το σελήνιο και τα καροτενοειδή) ενώ άλλα, βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ερευνητών τα τελευταία χρόνια, όπως για παράδειγμα οι πολυφαινόλες. Μια εξαιρετική πηγή πολυφαινολών είναι το κακάο και φυσικά τα προϊόντα που προκύπτουν από αυτό, όπως η λατρεμένη από πολλούς, σοκολάτα. Ποια είναι όμως η συνεισφορά των συγκεκριμένων αντιοξειδωτικών ουσιών?
Οι πολυφαινόλες του κακάο προστατεύουν την LDL («κακή») χοληστερόλη από οξείδωση, πράγμα πολύ σημαντικό αν αναλογιστούμε πως η διαδικασία αυτή αποτελεί το σημαντικότερο από τα πρωταρχικά στάδια της αθηροσκλήρωσης. Η ίδια αντιοξειδωτική προστασία ασκείται και σε άλλες λιποπρωτείνες.
Σε άλλη μελέτη που έγινε με τις πολυφαινόλες του κακάο, φάνηκε πως αυτές ασκούν προστατευτική επίδραση και στο DNA, ιδιαίτερα από την αλλοίωση που μπορεί να υποστεί από διάφορες μορφές ακτινοβολίας όπως την UV-C. Οι ακτίνες UV-C είναι οι πιο επικίνδυνες και αυτές με τη μεγαλύτερη ενέργεια. Στο παρελθόν, δόθηκε λίγη σημασία στις ακτίνες αυτές, αφού φιλτράρονταν κανονικά από το στρώμα του όζοντος και δεν έφταναν στη γη. Ωστόσο, οι λεπτύνσεις και οι τρύπες της στιβάδας του όζοντος προκαλούν πλέον μεγαλύτερη ανησυχία, σχετικά με την έκθεση στη UV-C ακτινοβολία.
Ακόμα, οι πολυφαινόλες του κακάο φαίνεται να αναγεννούν την βιταμίνη Ε επιτείνοντας έτσι την αντιοξειδωτική της δράση.
Το σημαντικότερο όμως στοιχείο που προκύπτει από πλειάδα ερευνών είναι πως οι ισχυρότατες αντιοξειδωτικές ιδιότητες των πολυφαινολών του κακάο, δεν ισχύουν μόνο in vitro (εργαστηριακά) αλλά και in vivo (στη ζωή) πράγμα που μπορεί να μας οδηγήσει στις πρώτες διαιτητικές συστάσεις για το κύριο προϊόν του κακάο, τη σοκολάτα.
Σε μικρές λοιπόν ποσότητες (25 – 30 γρ.), η σοκολάτα εξακολουθεί να κατέχει σημαντικές ποσότητες πολυφαινολών, χωρίς να αποδίδει «απαγορευτικά» ποσά ζάχαρης, λίπους και συνεπώς θερμίδων και έτσι μπορεί να ενσωματωθεί στο εβδομαδιαίο πλάνο μιας ισορροπημένης διατροφής.
Χαρακτηριστικά παραθέτουμε πίνακα με τις περιεκτικότητες της σοκολάτας σε πολυφαινόλες. Ας τονισθεί δε, πως η κατεχίνη και η επικατεχίνη (που ανήκουν στην οικογένεια των πολυφαινολών) μεταβολίζονται πλήρως στον ανθρώπινο οργανισμό.
Dark Chocolate Milk Chocolate
8,4 g/Kg total 5g/Kg
polyphenols
4,7 g/Kg total 0,7g/Kg
procyanidins
0,5 g/Kg catechin 0,2g/Kg
and epicatechin
Αξιοσημείωτο είναι τέλος και το γεγονός, ότι η κατανάλωση σοκολάτας δεν επιφέρει αρνητικές διαφοροποιήσεις στο κλάσμα της χοληστερόλης, αν και κάτι τέτοιο θα φάνταζε ικανό, από τη στιγμή που η σοκολάτα εμπεριέχει 2 βασικά κορεσμένα λιπαρά το στεατικό (κατά 35%) και το παλμιτικό (κατά 25%).
Η «ουδέτερη» στάση της σοκολάτας απέναντι στη χοληστερόλη μας, οφείλεται στο ότι το στεατικό αποτελεί την εξαίρεση στο κανόνα και δεν αυξάνει τα επίπεδα της χοληστερόλης, όπως τα άλλα κορεσμένα λιπαρά. Έτσι η όποια αρνητική επίδραση στη χοληστερόλη του άλλου κορεσμένου λιπαρού, του παλμιτικού, αντισταθμίζεται βέλτιστα από τις θετικές επιδράσεις που έχει το ελαϊκό οξύ, βασικό μονοακόρεστο λιπαρό της σοκολάτας!!